Çayınızı sütlü içer misiniz? Birçok kültürde çayı sütle hazırlamak oldukça yaygın bir gelenektir. Ancak, çayla sütün ne zaman, nasıl ve hangi amaçla bir araya geleceği önemli bir konu. Gelin bu konuyu birlikte inceleyelim.
Çayın sütle ilişkisinin, İngiliz’ler tarafından kurulduğu düşünülse de, Tibet’te 781 yılında çaya süt eklenerek tüketildiğine dair bulgular bulunuyor. Çayla, 17. yüzyılda tanışan İngilizler için bu içeceği sadece gelenek haline getirmek kalmış.
ÇAYLA SÜTÜ BULUŞTURAN NEDEN
Bu konuda birçok teori bulunmasına rağmen ikisi ön plana çıkıyor.
İlk teori, 17. ve 18. Yüzyılda, uygun olmayan depolama ve uzun deniz yolculuklarının, çayın kalitesinin düşmesine neden olması. Bu koşullar sonucunda, demleme esnasında kötü bir tat oluşması ve oluşan sert tatları yumuşatmak için süt eklendiği düşünülmektedir.
Bir diğer teori ise Avrupa yapımı porselen çay fincanlarına dayanıyor. Oldukça değerli ve kırılgan olan bu fincanlar, sıcak çay ile buluştuğunda sıklıkla çatlıyor ve kullanılmaz hale geliyorlarmış. Ancak, çay servisi öncesi bardağa biraz soğuk süt eklemek, fincanın sertleşerek dayanıklılığının artmasını sağlıyordu.
Bu teorilerin yanında, çaya besleyicilik kazandırmak, ona “inşaat işçilerinin çayı” sıfatı kazandıran diğer nedenler içerisinde yer alıyor. Belki de tüm bu teoriler birlikte hareket edip sütlü çayın yaygınlaşmasına neden olmuştur :)
SÜT, ÇAYI YUMUŞATIR
Tanenler, çayınızın acı bir tadı olmasına, damağınızda kuruma hissi ve burukluğa neden olan etmenlerdendir. Genel olarak, siyah çay gibi tanen oranı yüksek çaylara süt eklemek, çayınızın tadının önemli ölçüde yumuşamasını sağlar. Süt, tanenlere bağlanarak çayınıza doğal tatlılık kazandırır ve acı lezzeti giderir.
HANGİ ÇAYLARA SÜT EKLENİR?
Daha uzun oksidasyona sahip çayların tanen oranı da yüksek olur. Genel olarak kahvaltı ile tüketilen siyah çay harmanları, süt eklemeye uygun niteliktedirler.
Assam ve Seylan çayları gibi sütle birlikte tüketilebilen, 'ortodoks' veya tam yapraklı ve Kenya'dan gelen siyah çaylar da bu kategoridedir. Keemun gibi daha güçlü, Çin menşeili siyah çayları da sütle tüketilebilecek seçenekler içerisinde düşünebilirsiniz.
SÜTLÜ ÇAY HAZIRLAMA SEÇENEKLERİ
Süt ile tüketilen çaylar, dünya genelinde, hem soğuk hem de sıcak olarak çeşitli şekillerde karşımıza çıkabiliyor. En yaygın olanlarına birlikte göz atalım:
Tea latte: Buğulanmış veya köpüklü süt eklenmiş çay (herhangi bir çay türü olabilir). Şekerli veya şekersiz hazırlanabiliyor.
Hong Kong tarzı: Güçlü siyah çay, buharlaştırılmış veya yoğunlaştırılmış sütün bir kombinasyonudur. Genellikle sıcak olarak servis edilir.
Masala Chai: Hint Assam çayı, çeşitli baharatlar ve süt ile güçlü ve yüksek aroma kazanana kadar kaynatılır.
London Fog: Earl Grey siyah çayı, köpüklü süt ve genellikle bir miktar vanilya ile birleştiren bir çay latte çeşididir.
Builder's Tea: Süt ve şeker eklenmiş güçlü bir siyah çaydır. Bu isim, bugün hala İngiltere’de halk dilinde 'inşaat işçisi çayı' olarak anılmaktadır.
Teh Tarik: 'Çekilmiş çay' anlamına gelir. Güneydoğu Asya'da popüler olan, yoğunlaştırılmış sütle harmanlanmış siyah çaydır. Karışım, hafif ve köpüklü bir doku vermek için iki kap arasında ileri geri dökülür.
Doğu Frizya Çayı: Almanya'nın küçük bir bölgesinde geleneksel olarak tüketilen, güçlü siyah çaya krema ve aromalı bir şeker eklenerek hazırlanan eşsiz bir çaydır.
SÜT/ÇAY ORANI NE OLMALIDIR?
Çaya süt eklemek aslında kişisel bir tercihtir. Her zaman, çaya herhangi bir şey eklemeden hemen önce saf halini denemenizi öneririz. Süt ilave edecekseniz, bir porsiyon çay için ¼ (veya daha az) oranında süt idealdir.
Önce çayınızı mı yoksa sütünüzü mü eklersiniz? Bu asırlık bir tartışmadır, bu yüzden bu noktayı size bırakıyoruz. Yine de bir fikir vermesi açısından; ben, tam olarak ne kadar süt gerektiğini anlamak için çayı istediğim kıvamda demleyip, bardağa dökmeyi ve ardından süt eklemeyi tercih ediyorum :)
Comments